بهترین کتاب برای کودک ۸ ساله
تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۶۹۰۸۰
به گزارش صدای ایران، کتابها میتوانند ابزاری قدرتمند برای کمک به کودکان در این مرحله از رشد باشند. بهترین کتاب برای کودک ۸ ساله باید ویژگیهای خاصی داشته باشند. این کتابها باید متنی ساده و روان داشته باشند که برای کودکان قابل درک باشد. همچنین، باید داستانهای جذاب و پرکششی داشته باشند که کودکان را درگیر کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ادامه به معرفی ۱۰ کتاب برتر برای کودکان ۸ ساله میپردازیم. این کتابها از نظر متن، داستان، و مفاهیم مورد نظر، مورد تحسین منتقدان و والدین قرار گرفتهاند لیست بهترین کتاب ها برای کودک 8 ساله هفت اسب هفت رنگ پیروزمندان ماهی کوچولو و اقیانوس بزرگ اثر یوهان یوهانسن خانهی درختی اثر اندرو مایکل ون دن بیک کتاب بابا اژدها و پسرش کتاب زندگی من در نقاشی هایم هفت اسب هفت رنگ نویسنده: مهدی آذریزدی
انتشارات: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
کتاب «هفت اسب هفت رنگ» اثر مهدی آذریزدی، بهترین کتاب روانشناسی کودک هم محسوب می شود. کتاب «هفت اسب هفت رنگ» نوشته علیرضا آذریزدی است. این کتاب با داستانی خیالانگیز و تصویرهایی زیبا و اثرگذار، به موضوعات مهم روانشناسی کودک مانند عزتنفس، اعتمادبهنفس، دوستی، و پذیرش تفاوتها میپردازد.
این کتاب داستان دخترکی است که به دلیل بیماری نمیتواند راه برود. او در خیال خود به سرزمینی میرود که در آن هفت اسب رنگارنگ زندگی میکنند. هر یک از اسبها دارای ویژگیهای خاصی هستند و با یکدیگر دوست هستند. دخترک با کمک اسبها میآموزد که چگونه بر بیماری خود غلبه کند و به زندگی عادی خود بازگردد.
کتاب «هفت اسب هفت رنگ» از نظر ساختاری نیز، دارای ویژگیهای مثبتی است. این کتاب دارای زبانی ساده و روان است که برای کودکان قابل فهم است. داستان کتاب نیز جذاب و گیرا است و کودکان را به ادامه خواندن آن ترغیب میکند.
تصویرگری کتاب «هفت اسب هفت رنگ» نیز، بسیار زیبا و چشمنواز است. تصاویر کتاب، داستان را به خوبی منتقل میکنند و کودکان را با دنیای خیالی داستان همراه میسازند. کتاب «هفت اسب هفت رنگ» اثر مهدی آذریزدی، یکی از بهترین کتابهای کودکان در ایران است. این کتاب، پیامهای ارزشمندی را به کودکان منتقل میکند و میتواند در رشد و تربیت کودکان نقش مهمی ایفا کند. پیروزمندان نویسنده: فریبا کلهر
انتشارات: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
کتاب «پیروزمندان» نوشته دیوید مککی، نویسنده و فیلمنامهنویس آمریکایی است. این کتاب در سال ۲۰۱۳ منتشر شد و در سال ۱۳۹۸ توسط کلر ژوبرت به فارسی ترجمه شد. کتاب «پیروزمندان» داستان زندگی دو نوجوان به نامهای «آرش» و «بهار» را روایت میکند که در یک مدرسه شبانهروزی تحصیل میکنند. آرش و بهار از خانوادههای فقیری هستند و برای رسیدن به اهداف خود تلاش میکنند.
کتاب «پیروزمندان» یک رمان انگیزشی است که به مخاطبان خود میآموزد که چگونه با پشتکار و تلاش میتوان به موفقیت رسید. این کتاب به موضوعاتی مانند فقر، امید، تلاش، و موفقیت میپردازد.
نقاط قوت کتاب
داستان جذاب و گیرا شخصیتهای دوستداشتنی پیامهای انگیزشی
ماهی کوچولو و اقیانوس بزرگ اثر یوهان یوهانسن داستان ماهی کوچولو و اقیانوس بزرگ ساده و سرراست است و به راحتی میتواند توجه کودکان را جلب کند. شخصیتهای داستان نیز جذاب و دوستداشتنی هستند. پینوکیو یک شخصیت کنجکاو و ماجراجو است که آرزو دارد دنیا را ببیند. او در طول سفر با موجودات مختلفی آشنا میشود و ماجراهای زیادی را تجربه میکند. این ماجراها برای کودکان جذاب و هیجانانگیز است و آنها را با دنیای اطرافشان آشنا میکند.
یکی از نکات مثبت این کتاب، زبان ساده و روان آن است. نویسنده، با استفاده از زبانی کودکانه، داستان را به گونهای بیان کرده است که برای کودکان جذاب و قابل فهم باشد. همچنین، تصاویر کتاب، به زیبایی و خلاقیت طراحی شدهاند و کمک میکنند تا کودکان، داستان را بهتر درک کنند. خانهی درختی اثر اندرو مایکل ون دن بیک خانه درختی اثر اندرو مایکل ون دن بیک، رمانی تخیلی برای کودکان و نوجوانان است که در سال 2000 منتشر شد. این کتاب داستان دو برادر به نامهای توماس و آنتونی را روایت میکند که در یک جنگل زندگی میکنند. آنها یک خانه درختی بزرگ و اسرارآمیز در جنگل دارند که به آن «خانه درختی» میگویند. خانه درختی مکانی است که آنها میتوانند در آن از دنیای بیرون فرار کنند و ماجراجوییهای خود را داشته باشند.
داستان با این اتفاق آغاز میشود که توماس و آنتونی پدر و مادر خود را در یک تصادف از دست میدهند. آنها به عمه و عموی خود سپرده میشوند که در شهری دور زندگی میکنند. آنها از زندگی جدید خود در شهر ناراضی هستند و دلشان برای جنگل و خانه درختی خود تنگ شده است.
یک روز، آنها تصمیم میگیرند که به جنگل بازگردند و خانه درختی خود را پیدا کنند. آنها پس از جستجوی طولانی، خانه درختی را پیدا میکنند و به آن جا برمیگردند. آنها با کمک برخی از حیوانات جنگل، خانه درختی را بازسازی میکنند و آن را به مکانی امن و راحت تبدیل میکنند.
آنها در خانه درختی خود ماجراجوییهای زیادی را تجربه میکنند. آنها با موجودات عجیب و غریب آشنا میشوند، گنجینههای مخفی را پیدا میکنند و با خطرات زیادی روبرو میشوند. آنها در طول این ماجراجوییها، به یکدیگر نزدیکتر میشوند و یاد میگیرند که چگونه با مشکلات زندگی کنار بیایند.
نقاط قوت کتاب:
داستان جذاب و پرکشش شخصیتهای دوستداشتنی مضامین مهم و ارزشمند تصاویر زیبا و خلاقانه کتاب بابا اژدها و پسرش کتاب بابا اژدها و پسرش نوشته الکساندر لکروا، داستان اژدهایی کوچک به نام دریک است که در غاری در انتهای یک دره زندگی میکند. پدر دریک به او میگوید که اکنون که او بزرگ شده است، باید به دهکده برود و یک خانه را آتش بزند. این یک رسم قدیمی است که اژدهایان جوان باید آن را انجام دهند تا به یک اژدهای واقعی تبدیل شوند.
دریک که میداند آتش زدن خانه کار آسانی نیست، با ترس و تردید به راه میافتد. اما وقتی به دهکده میرسد، با پسر کوچکی روبرو میشود که از او میخواهد مدرسه قدیمی را آتش بزند. دریک که نمیداند مدرسه چیست، با پسربچه همراه میشود و مدرسه را آتش میزند.
در پایان داستان، دریک میفهمد که آتش زدن خانه کار درستی نیست. او همچنین متوجه میشود که مردم دهکده موجودات بدی نیستند و میتوانند دوستان خوبی برای او باشند.
از جمله نکات مثبت این کتاب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
داستان ساده و کوتاه با مفاهیم مهم تصاویر رنگارنگ و جذاب شخصیتهای دوستداشتنی آموزش مفاهیم مهم مانند صلح، دوستی و پذیرش تفاوت کتاب زندگی من در نقاشی هایم کتاب زندگی من در نقاشی هایم نوشته دبورا زمکی، داستانی است درباره بی گارسیا، دختری ده ساله که عاشق نقاشی است. بی دفترچه ای دارد که در آن تمام نقاشی هایی را که از زندگی اش کشیده، نگه می دارد. وقتی بهترین دوستش، ایوان، به استرالیا مهاجرت می کند، بی شروع به کشیدن چیزهایی می کند که آرزو میکند ای کاش اتفاق نمی افتادند؛ مثل آخرین خداحافظی با دوستش.
داستان زندگی من در نقاشی هایم داستانی ساده و دلنشین است که به موضوعات مهمی مانند دوستی، از دست دادن، و هنر می پردازد. نویسنده به خوبی توانسته است احساسات بی را درک کند و آنها را به تصویر بکشد. زبان داستان ساده و روان است و برای کودکان و نوجوانان قابل فهم است.
یکی از ویژگی های بارز کتاب زندگی من در نقاشی هایم، استفاده از تصویرگری های زیبا و خلاقانه است. تصاویر کتاب توسط خود نویسنده کشیده شده اند و به خوبی با داستان هماهنگ هستند. تصاویر کتاب به خواننده کمک می کنند تا داستان را بهتر درک کند و با شخصیت های داستان ارتباط برقرار کند.
کتاب زندگی من در نقاشی هایم کتابی مناسب برای کودکان و نوجوانان است که به دنبال داستانی زیبا و دلنشین هستند. این کتاب می تواند به آنها کمک کند تا احساسات خود را بهتر درک کنند و با آنها کنار بیایند.
نکات مثبت:
داستان ساده و دلنشین پرداخت خوب به احساسات شخصیت ها زبان ساده و روان تصویرگری های زیبا و خلاقانه
ویژگی های بهترین کتاب برای کودک ۸ ساله کودکان 8 ساله در مرحله ای از رشد خود هستند که در حال کشف دنیای اطراف خود هستند. آنها شروع به درک مفاهیم پیچیده تری می کنند و علاقه مند به یادگیری چیزهای جدید هستند. کتاب های کودکانه مناسب برای این سن باید ویژگی های زیر را داشته باشند:
سطح زبان ساده و قابل فهم: کودکان 8 ساله معمولاً می توانند جملات و کلمات پیچیده تری را درک کنند، اما هنوز هم ممکن است با برخی از مفاهیم زبانی مشکل داشته باشند. بنابراین، کتاب های کودکانه برای این سن باید از زبان ساده و قابل فهم استفاده کنند.
داستان های جذاب و گیرا: کودکان 8 ساله علاقه مند به داستان هایی هستند که برای آنها جذاب و هیجان انگیز باشد. داستان باید دارای شخصیت های دوست داشتنی و ماجراهای پرکشش باشد تا کودک را درگیر کند.
آموزشی و پرورشی: کتاب های کودکانه می توانند ابزاری ارزشمند برای آموزش و پرورش کودکان باشند. کتاب های کودکانه برای این سن باید علاوه بر سرگرمی، نکات آموزشی و پرورشی نیز داشته باشند.
ارائه تصاویر جذاب: تصاویر یکی از عناصر مهم در کتاب های کودکانه هستند. تصاویر باید جذاب و آموزنده باشند و به کودکان کمک کنند تا داستان را بهتر درک کنند. اهمیت کتابخوانی برای کودکان ۸ ساله کتابخوانی برای کودکان در هر سنی مهم است، اما در سن ۸ سالگی، اهمیت ویژهای دارد. در این سن، کودکان در حال شکلگیری شخصیت و هویت خود هستند و کتابهایی که میخوانند، میتوانند تأثیر زیادی بر آنها داشته باشند.
کتابخوانی میتواند به کودکان ۸ ساله کمک کند تا:
مهارتهای زبانی خود را تقویت کنند. کتابخوانی به کودکان کمک میکند تا با کلمات و عبارات جدید آشنا شوند و دایره لغات خود را گسترش دهند. همچنین، کتابخوانی به کودکان کمک میکند تا مهارتهای درک مطلب خود را بهبود بخشند و بتوانند متنها را به درستی تفسیر کنند.
خلاقیت و تخیل خود را پرورش دهند. کتابها میتوانند به کودکان کمک کنند تا دنیای جدیدی را تصور کنند و ذهن خود را آزاد کنند. کتابخوانی به کودکان کمک میکند تا خلاقیت خود را در زمینههای مختلف، مانند نوشتن، نقاشی و موسیقی، پرورش دهند.
با دنیای اطراف خود آشنا شوند. کتابها میتوانند به کودکان کمک کنند تا با فرهنگها، آداب و رسوم و تاریخچههای مختلف آشنا شوند. همچنین، کتابها میتوانند به کودکان کمک کنند تا با مفاهیم و موضوعات مختلف، مانند محیط زیست، علم و فناوری، آشنا شوند.
مفاهیم و ارزشهای اخلاقی را بیاموزند. کتابها میتوانند به کودکان کمک کنند تا مفاهیم اخلاقی مانند مهربانی، دوستی، کمک به دیگران و احترام به دیگران را بیاموزند.
در این محتوا، ۱۰ کتاب برتر برای کودکان ۸ ساله را معرفی خواهیم کرد. این کتابها از نظر محتوا، متن و تصویر، مناسب کودکان این سن هستند و میتوانند به رشد و پرورش آنها کمک کنند.
منبع: صدای ایران
کلیدواژه: بهترین کتاب برای کودک کودک ۸ ساله شخصیت های دوست داشتنی برای کودکان ۸ ساله کودکان و نوجوانان کتاب های کودکانه کتاب های کودکان داشته باشند بهترین کتاب تصاویر کتاب ساده و روان بهتر درک زبان ساده خانه درختی آشنا شوند برای کودک قابل فهم درک کنند شخصیت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۶۹۰۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اختلال اوتیسم؛ نشانهها، علل و راههای درمان آن
فرارو- بسیاری از ما بهویژه والدین با نام عارضه «اوتیسم» آشنا هستند و احتمالا یکی از نگرانیهای مهم آنها هنگام بچهدار شدن همین مسئله است. اختلال اوتیسم که در پسران شیوع بیشتری دارد، بر رشد طبیعی مغز در ارتباط با تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر نامطلوبی میگذارد و موجب بروز اختلال جدی در ارتباطات کلامی، غیر کلامی و تعاملات اجتماعی از جمله قرار گرفتن در جمع دوستان، بازی کردن و … در افراد مبتلا به این بیماری میشود. نگرانی اصلی درباره این اختلال این است که باوجود پیشرفتهای علمی هنوز علت اصلی ابتلا به اوتیسم ناشناخته مانده است و محققان تنها فرضیاتی را در ارتباط با علت بروز این اختلال ارائه دادهاند که تاکنون هم به اثبات نرسیده است. به گزارش فرارو، اختلال اوتیسم چیست و چرا برخی افراد به این اختلال مبتلا میشوند؟ اختلال اوتیسم چه انواعی دارد و علائم آن چیست؟ اوتیسم چگونه تشخیص داده میشود و برای درمان آن از چه روشهایی استفاده میشود؟ اگر شما نیز به دنبال پاسخ این سوالات هستید، با ما همراه شوید تا اطلاعات مفیدی درباره اختلال اوتیسم در اختیار شما قرار بدهیم. اختلال اوتیسم چیست؟ اوتیسم یا «درخودماندگی» یک بیماری پیچیده عصبی-رفتاری است که شامل اختلال در تعاملات اجتماعی، رشد کلامی و مهارتهای ارتباطی همراه با رفتارهای سخت و تکرار شونده است و به دلیل گستردگی علائم به آن «اختلال طیف اوتیسم» (ASD) میگویند. اختلال طیف اوتیسم را بیشتر میتوان یک اختلال نورولوژیکی دانست که به طور معمول در سالهای اولیه رشد فرد مبتلا نمایان میشود. این اختلال باعث میشود که مغز فرد مبتلا به اوتیسم نتواند در زمینه رفتارهای اجتماعی و مهارتهای ارتباطی بهدرستی عمل کند و مانع یادگیری چگونگی ارتباط و تعامل اجتماعی با دیگران میشود. درواقع کودکان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم در زمینه ارتباط کلامی و غیرکلامی، مهارتهای شناختی معمول، رفتارهای اجتماعی، فعالیتهای سرگرم کننده و بازی دارای مشکل هستند. اختلال طیف اوتیسم فارغ از نژاد، فرهنگ یا پیشینه اقتصادی در افراد مختلف سراسر جهان یافت میشود و طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) در سال۲۰۱۴ این اختلال پسران را بیشتر از دختران تحت تأثیر قرار میدهد.میزان شیوع اختلالات طیف اوتیسم در دو دهه گذشته در سراسر جهان افزایش زیادی داشته است و به طور کلی اعتقاد بر این است که اوتیسم در حال افزایش است. پژوهشهای ۲۰ سال گذشته تاکنون نشان دادهاند که شیوع اختلال اوتیسم به دلایل مختلفی در حال افزایش است. در اوایل دهه اخیر برآورد میشد که شیوع این اختلال ۱ در ۳۳۵ نفر باشد. این میزان در سالهای اخیر رو به افزایش بوده است، طوری که طبق آخرین پژوهشها این آمار در سال ۲۰۰۹ میلادی ۱ مورد در هر ۹۱ نفر در آمریکا و یک مورد در هر ۶۶ نفر در انگلستان گزارش شده است؛ همچنین در آخرین ویرایش راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی آمریکا (۲۰۱۴) شیوع اوتیسم یک به ۵۹ ذکر شده است. مطالعات شیوعشناسی در ایران نیز گسترههایی از یک به ۱۵۰ بین کودکان را گزارش کردهاند. طیفهای مختلف اختلال اوتیسم استفاده از واژه «طیف» در مورد اختلالات اوتیسم کاربرد درستتر و بهتری میتواند داشته باشد. افراد مبتلا به اختلال اوتیسم میتوانند طیف وسیعی از شدت علائم اوتیسم را داشته باشند. تواناییهای یادگیری، تفکر و حل مسئله افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم میتواند از مهارتهای بالقوه تا شدید را به چالش بکشد. اوتیسم بودن به صورتهای متفاوتی در افراد نمایان میشود. بعضی از افراد دارای اوتیسم مشکلات همراه دیگری نیز ازجمله کمتوانی ذهنی، اختلال یکپارچگی حسی، اختلال بیشفعالی، نقص توجه، صرع و مشکلات گوارشی دارند که به معنای این است که این افراد نیازمند سطوح حمایتی مختلفی هستند. در گذشته برای تفکیک افراد مبتلا به اوتیسم از دستهبندی زیر استفاده میکردند که عبارت بود از:
۱. اختلال درخودماندگی: اختلال درخودماندگی همان چیزی است که با شنیدن کلمه اوتیسم به ذهن خیلیها خطور میکند. به اختلال در برقراری ارتباطات، تعاملات اجتماعی و بازیهای تخیلی در کودکان زیر ٣ سال اختلال درخودماندگی گفته میشود.
۲. سندرم اسپرگر (Asperger): کودکان مبتلا به این سندروم مشکل زبانی ندارند و در تست هوش میانگین هوشی بالاتر از متوسط دارند؛ اما مانند کودکان اوتیسمی در برقراری ارتباطات اجتماعی مشکل و محدودیت دارند.
۳. اختلال فراگیر رشد (PDD یا اوتیسم آتیپیک): این اختلال یک دسته عمومی و فراگیر برای کودکانی است که برخی از رفتارهای اوتیسمی را نشان میدهند؛ اما در سایر دستهها قرار نمیگیرند.
۴. اختلال فروپاشی دوران کودکی: کودکان مبتلا به این اختلال حداقل در دو سال اول زندگی رشد نرمالی دارند و پس از آن بخش بزرگی از مهارتهای ارتباطی خود را از دست میدهند. این اختلال بسیار نادر است و بسیاری از متخصصان بیماریهای ذهنی در مورد اینکه آن را یک بیماری در نظر بگیرند، تردید دارند.
امروز راهنمای آماری و تشخیصی بیماریهای روانی (DSM) که انجمن روانشناسان آمریکایی آن را تهیه و تدوین کردهاند، به عنوان مرجعی برای تشخیص بیماریهای روانی مورد تأیید و استناد قرار میگیرد. در ویرایش پنجم که جدیدترین ویرایش این راهنماست و در سال ۲۰۱۳ منتشر شد (DSM-5)، اوتیسم به پنج نوع مختلف به شرح زیر دستهبندی میشود که عبارتند از:
۱. دارای نقص هوشی یا بدون آن
۲. با نقص زبانی یا بدون آن
۳. همراه با بیماریهای ژنتیکی یا پزشکی شناخته شده یا عامل محیطی
۴. همراه با اختلال رفتاری، ذهنی یا رشدی ـ عصبی دیگر
۵. با کاتاتونیا.
البته بعضی از افراد ممکن است یکی یا بیشتر از این مشخصات را داشته باشند. علائم اختلال اوتیسم چیست؟ این اختلال دارای طیف گستردهای است، به این معنا که هیچ دو فرد مبتلا به اوتیسم با ویژگیهای عیناً شبیه به یکدیگر وجود ندارند. افراد دچار این اختلال ترکیبی از علائم گوناگون را تجربه میکنند و نشانههای اوتیسم میتواند به شکل خفیف یا شدید بروز پیدا کند. در ادامه با برخی از متداولترین ویژگیهای شناسایی شده در این افراد آشنا خواهید شد: ۱. روابط اجتماعی: شیوه برخورد و تعامل افراد مبتلا به اوتیسم با دیگران بهشدت با نحوه ارتباط افراد عادی متفاوت است. اگر فرد مبتلا دچار علائمی خفیف از اوتیسم باشد، در برخورد با سایرین از نظر اجتماعی چندان فعال ظاهر نخواهد شد. گاه ممکن است در ارائه نظرات خود کمی تهاجمی و توهینآمیز رفتار کند یا اینکه نتواند خود را با دیگران هماهنگ کند. اگر نشانههای اوتیسم در فرد مبتلا شدید باشد، او هیچگونه رغبتی به برقراری ارتباط با دیگران نخواهد داشت. این افراد همچنین در برقراری ارتباط چشمی و درک کلیدها و سرنخهایی که افراد عادی برای جلب توجه هم به کار میبرند، توانایی خوبی ندارند.
۲. درک احساسات دیگران: درک احساسات دیگران برای مبتلایان به این اختلال دشوار است. در واقع، توانایی این افراد در همدردی با دیگران نسبت به افراد عادی بسیار ضعیف است. صحبت و معاشرت با افراد مبتلا به اوتیسم تا حدود زیادی شبیه به حرکت در جادهای یک طرفه است، انگار فرد اوتیستیک بدون گوش دادن و توجه به دیگران صحبت میکند.
۳. ارتباط جسمی: برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم مانند کودکان عادی تمایل به در آغوش کشیده شدن یا لمس از سوی دیگران ندارند. البته اشتباه است که این ویژگی را به تمام کودکان دچار این اختلال تعمیم بدهیم؛ زیرا در برخی موارد این کودکان هم دوست دارند تا والدین، خواهر و برادر یا مادربزگ و پدربزرگ را در آغوش بگیرند و از این کار لذت زیادی هم میبرند. با این حال ارتباط جسمی و بازیهای کودکانه مانند قلقلک دادن ممکن است برای این افراد فاقد هرگونه معنا و مفهومی باشد و به واکنشهای متفاوتی منجر شود.
۴. صحبت کردن: هرقدر طیف اختلال اوتیسم در فرد شدیدتر باشد، مهارتهای او در صحبت کردن پایینتر خواهد بود. خیلی از افراد اوتیستیک اصلا صحبت نمیکنند. این افراد معمولا عبارات و واژههایی را که میشنوند، تکرار میکنند. به این حالت «اکولالیا» یا «پژواکگویی» گفته میشود. نوع حرف زدن این افراد هم با دیگران متفاوت است و حالت رسمی و کتابی دارد. نوجوانانی که به سندروم آسپرگر مبتلا هستند، معمولا شبیه اساتید صحبت میکنند و جملاتشان فاقد هرگونه فراز و فرود است.
۵. رفتارهای تکراری: افراد مبتلا به اوتیسم از تکرار و پیشبینی لذت میبرند. تکرار دوست آنهاست و تمایل زیادی به تکرار کردن دارند. برای افراد عادی وجود حجم زیادی از حرکات و رفتارهای تکراری خستهکننده است؛ اما افراد اوتیستیک از این تکرار راضی هستند و میتوانند حرکتی مانند لِیلِی رفتن در عرض اتاق را برای بارها و بارها تکرار کنند یا مثلا ممکن است یک نقاشی واحد را مدام در دفتر خود و صفحهای بعد از دیگری رسم کنند. گاه ایجاد تغییر ممکن است زندگی یک فرد اوتیستیک را دچار بحران کند؛ چراکه این افراد بهشدت از تغییر گریزان هستند.
۶. حساسیت به صدا، نور و بو: صداهای بلند و ناگهانی برای افراد دچار این اختلال نامطلوب و ناخوشایند است. برخی از بوها و تغییر محسوس نور و دمای فضا هم میتواند اثرات نامطلوب مشابهی روی آنها داشته باشد. بسیاری معتقد هستند که ایجاد تغییر در نور، صدا یا بو نیست که موجب آزار کودک میشود؛ بلکه بیشتر غافلگیری است که او را میآزارد. در واقع همان حالتی که از پیشبینی نکردن ارتباطات جسمانی به شخص دست میدهد، در اینجا هم او را تحت تاثیر قرار خواهد داد. اگر فرد اوتیستیک بداند که چه اتفاقی در جریان است یا ممکن است چه چیزی پیش آید، خیلی راحتتر خود را برای آن واقعه آماده میکند. عوامل ایجاد کننده اوتیسم چیست؟ عامل اوتیسم دقیقا مشخص نیست؛ اما محققان معتقدند که اختلال در بخشهایی از مغز که مسئول تفسیر پیامهای دریافتی از اندامهای حسی و پردازش گفتار در مغز است، به اوتیسم منجر میشود؛ همچنین هیچ شواهدی مبنیبر تاثیر محیط روانی اطراف کودک مانند مراقبان او بر ایجاد اوتیسم وجود ندارد. روی هم رفته مهمترین عوامل ایجاد کننده اوتیسم را میتوان به شرح ذیل برشمرد:
۱. ژنتیک: اوتیسم با سابقه خانوادگی مثبت ارتباط دارد، محققان ترکیب خاصی از ژنها را عامل آن میدانند.
۲. سن بالا: عوامل دیگری مانند سن بالای پدر یا مادر شانس ابتلای کودکان به اوتیسم را افزایش میدهد.
۳. برخی داروها: استفاده از برخی داروها و مواد شیمیایی در زمان بارداری مانند داروهای ضد تشنج، مصرف مشروبات الکلی نیز شانس ابتلای فرزند به اوتیسم را افزایش میدهد.
۴. اختلالات متابولیسمی: اختلالات متابولیسمی مانند دیابت یا چاقی مادر حتی باعث افزایش احتمال ابتلای کودک به اوتیسم میشود.
۵. نقص آنزیمی: در برخی موارد اوتیسم به دلیل برخی اختلالات مانند فنیل کتونوریای درمان نشده (نقص متابولیکی مادرزادی که به دلیل کمبود آنزیم فنیل الانین هیدروکسیلاز، سطح فنیل الانین در خون افزایش یافته؛ همچنین ادرار و تنفس آنها بوی کپک میدهد.) و سرخچه رخ میدهد. اختلال اوتیسم چگونه تشخیص داده میشود؟ براساس DSM-5 علائم اختلال طیف اوتیسم شامل مشکل در برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی، پردازش حسی و رفتار تکراری و محدود است. البته هنوز نمیتوان اوتیسم را مانند بسیاری از بیماریهای روانی با استفاده از معیارهای زیستی مانند آزمایش خون یا اسکن مغز تشخیص داد؛ بنابراین متخصصان معمولا برای معاینه و تشخیص این اختلال به رفتار کودک بسنده میکنند. علائم اوتیسم در بسیاری از کودکان از دو سالگی قابل تشخیص است و اگر علائم شدیدتر باشد، این اختلال حتی زودتر هم میتواند تشخیص داده شود. با این حال باید توجه داشت که متوسط سن تشخیص در آمریکا حدود چهار سال است. آکادمی کودکان آمریکا پیشنهاد میکند تمام کودکان در ۱۸ و ۲۴ ماهگی از طرف پزشک اوتیسم مورد معاینه قرار بگیرند. اگر خطر بروز این اختلال در کودک بیشتر باشد، مثلا یکی از خواهر یا برادرهای او دچار اوتیسم باشد، پزشک به والدین معاینه و نظارت دقیقتری را پیشنهاد میدهد. یکی از ابزارهای رایج برای معاینه کودکان دچار اوتیسم استفاده از نسخه اصلاح شده اوتیسم برای کودکان نوپا (M-CHAT) است. این روش به پاسخ والد یا پرستار به ۲۳ سوال تکیه دارد. برنامه نظارت برای تشخیص اوتیسم (ADOS) به متخصص اجازه میدهد از طریق مشاهده کودک به مدت یک ساعت این وضعیت را تشخیص بدهد. مصاحبه تشخیص اوتیسم براساس پرسش نامهای انجام میشود که شامل ۹۳ سوال است که از والد یا پرستار کودک پرسیده میشود؛ سپس براساس پاسخهای داده شده وضعیت مورد ارزیابی قرار میگیرد. اختلال اوتیسم چگونه درمان میشود؟ دو واقعیت در مورد اختلال طیف اوتیسم، پایههای درمانهای حال حاضر اوتیسم را به وجود آورده است: نخست این ایده که اختلال طیف اوتیسم از بدو تولد وجود دارد؛ بنابراین بخشی از یک وضعیت بیولوژیک زمینه را برای فعالیتهای روانپزشکی فراهم میکند و دوم اختلال طیف اوتیسم نوعی اختلال اجتماعی و عاطفی است که آن را از سایر اختلالات روانی متمایز میکند و باید به همین ترتیب نیز درمانهای متفاوتی برای آن اعمال میشود. به هرحال امروز برای درمان اختلال اوتیسم از روشهای معمول زیر بهره گرفته میشود: ۱. رفتار درمانی خانوادهها میتوانند با کمک روشهای مختلف رفتار درمانی، تواناییها و مهارتهای کلامی و ارتباط اجتماعی کودکان مبتلای خود را تقویت کنند. این روشها شامل موارد زیر میشوند:
الف) روش ABA: بسیاری از روشهای درمانی کودکان اوتیستیک بر پایه اصول این روش تهیه شدهاند. در این روش اصل مهم این است که رفتارهایی مورد تشویق قرار بگیرند که احتمال تکرار و افزایش خواهند داشت و رفتارهایی که مورد توجه قرار نگیرند، احتمال حذف شدن آنها وجود دارد. اگر چه اِی بی اِی یک تئوری است؛ ولی بسیاری از مردم از این اصطلاح برای روشهایی که با این اصل کار میکنند، استفاده میکنند.
ب) روش تیچ: این روش اولین روشی بود که در آمریکا برای کودکان اُتیستیک به کار گرفته شد. نام این روش مخفف عبارت «درمان و آموزش کودکان اوتیستیک و ناتوانیهای ارتباطی مرتبط با این بیماری» است. در این روش اعتقاد بر این است که محیط زندگی کودک باید با او تطبیق داده شود، نه اینکه کودک با محیط تطبیق داده شود. در این روش از تکنیک خاصی استفاده نمیشود؛ بلکه برنامه درمانی براساس سطح عملکرد کودک پایهریزی میشود. توانائیهای کودک براساس معیارهای آموزشهای روانی بررسی میشود و تکنیکهای درمانی برای بهبود ارتباط، مهارتهای اجتماعی و انطباقی طراحی میشوند. در این روش به جای اینکه به کودک یک مهارت و توانائی خاص آموزش داده شود، سعی بر این است که به کودک مهارتهایی آموزش داده شود تا بتواند محیط اطراف خود و رفتارهای اطرافیان خود را بهتر درک کند.
پ) روش ارتباط با تبادل تصویر: این روش، روش مناسبی برای شروع گفتار و برقراری ارتباط در کودکانی است که قادر به صحبت کردن نیستند. در این روش بر پایه اصول اِی بی اِی، به کودک آموزش داده میشود که چگونه میتواند نیازهای خود را از طریق دادن تصاویر برآورده کند. از امتیازات مهم این روش این است که ارتباط کودک ساده، قابل فهم، با تفکر و عمدی است. با این روش کودک میتواند با هر کسی ارتباط برقرار کند و تنها کاری که باید انجام شود، گرفتن و دادن تصاویر است.
ت) روش فلور تایم: این روش بسیار شبیه بازی درمانی است. در این روش سعی بر این است که ارتباط کودک با یک فرد دیگر از طریق برنامههای دقیق بازی، بیشتر و مؤثرتر شود. این روش شامل شش مرحله است که کودک در طی مراحل آنها تقلید و چگونه یاد گرفتن را از یک بزرگتر فرا میگیرد و به عبارتی کودک باید نردهبام شش پلهای را طی کند. در این برنامه والدین و درمانگران سعی میکنند تا پیشرفت کودک را از طریق مسیرهایی که کودک دوست دارد و با جهت دادن به این مسیرها فراهم کنند تا کودک بتواند شش مرحله پیشرفت موجود در این روش درمانی را طی کند. این روش به طور مجزا به کودک در به دست آوردن مهارتهای گفتاری و بدنی کمک نمیکند؛ بلکه از نظر احساسی و روانی به کودک کمک میکند تا کودک بتواند درک بیشتری پیدا کند و از طریق آگاهی و تجربه مهارتهای دیگر را نیز به دست بیاورد.
ج) داستانهای اجتماعی: این داستانها برای آموزش مهارتهای اجتماعی به کودکان اوتیستیک آماده شدهاند. از طریق این داستانها به کودک آموزش داده میشود که چگونه احساسات، منظور و برنامههای دیگران را درک کنند. در این روش یک داستان براساس یک موقعیّت و شرایط خاص با اطلاعات فراوان تهیه شده است که به کودک کمک میکند تا از طریق گوش کردن به آن بفهمد چه جواب یا عکسالعمل مناسب را باید از خود نشان بدهد.
د) درک مجموعه حواس: کودکان اوتیستیک معمولا از نظر حواس بدن خود دارای مشکلاتی هستند. ممکن است این کودکان دارای آستانه تحریک بالا و یا پائین باشند و یا اینکه مغز آنها قادر نیست از اطلاعات به دست آمده با حواس پنجگانه درک درستی از شرایط موجود به دست بیاورد. در این روش درمانی که میتواند با بازی درمان، کار درمان و یا گفتار درمان انجام شود، به کودک کمک میشود تا بهتر از اطلاعات حسی بهره ببرد. موسیقی درمانی نیز جزئی از این روش است که با فرکانسهای متفاوت حساسیّت کودک را در برابر برخی اصوات کم و یا زیاد میکند. ۲. درمان غذایی کودکان اوتیستیک به غذاهای حاوی گلوتن و کازیین پاسخ منفی میدهند. این پروتیینها در گندم و لبنیات وجود دارد و باعث افزایش علائم بیماری میشوند. رژیم GFCF (رژیم بدون گلوتن و کازیین) میتواند در روند درمان کمک کننده باشد. در این رژیم غذایی گندم و محصولات حاصل از آن و لبنیات باید حذف و یا بسیار محدود شوند. بسیاری از والدین گزارش کردهاند که مهارتهای اجتماعی و تکلم در فرزندانشان بر اثر این رژیم افزایش یافته است. مصرف میوهجات و سبزیجات تازه، گوشت قرمز و سفید، قرص اُمگا سه، ویتامین ب، ویتامین د، قرص کلسیم و آب زیاد در درمان ناهنجاریهای اوتیسم بسیار مفید است؛ همچنین شیر شتر به دلیل دارا بودن پروتیینهای محافظ و آنزیمهای ضد باکتری تاثیر زیادی در بهبود این اختلال دارد.
۳. درمان دارویی داروها نقش آنچنانی در درمان ندارند؛ بلکه بیشتر برای کنترل ناهنجاریهای رفتاری تجویز میشوند. فقط دو داروی مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان تحریکپذیری مرتبط با اوتیسم وجود دارد: «ریسپریدون» و «آریپیپرازول» که هر دو در گروه داروهای آنتی سایکوتیک آتیپیک قرار دارند. به هر حال به خاطر داشته باشید که استفاده از هر دارویی برای کودکان اوتیستیک باید حتماً زیر نظر متخصص انجام شود و اثرات آن بهدقت تحت مورد بررسی قرار بگیرد.
۴. روشهای درمانی مکمل با وجود اینکه تشخیص زودهنگام و درمان زود هنگام اوتیسم بهترین روش در کمک به این کودکان و درمان آنهاست، برخی از والدین و محققین معتقدند که روشهای درمانی مکمل دیگری نیز وجود دارند که میتوانند ارتباط کودک با دنیای اطراف و سایرین را بهبود ببخشند و رفتارهای آنها را بهتر کنند. از انواع این درمانها میتوان به موسیقی درمانی، هنر و حیوان درمانی اشاره کرد که میتواند به صورت فردی با کودک کار شده و یا در مراکز مخصوص به صورت جمعی کار شوند. در تمامی این روشها افزایش قدرت ارتباط، بهبود روابط اجتماعی و افزایش اعتماد به نفس مشترک است؛ همچنین این روشها کمک میکنند تا کودک بتواند رابطه بیخطر و مفیدی را با درمانگر خود و سایرین برقرار کند و با آنها مأنوس شود.